ජවිපෙ ආරම්භක සාමාජිකයකු වන පියසිරි ගුණරත්න විසින් රචිත ‘මගේ මතක සටහන්:ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සහ අප්‍රේල් කැරැල්ල’කෘතියේ දැක්වෙන පරිදි නාවික හමුදාවේ සේවයේ නියුතුව සිටි තිලකරත්න ගැන තොරතුරු රැසක් අනාවරණය වෙයි. ඔහු මෙසේ කියයි.
“නාවික හමුදාවේ සේවය කළ තිලකරත්න සහෝදරයා මේ වන විට අප ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ වී සිටියේ ය. මෙම කුමන්ත්‍රණය සූදානම් කරන ලද්දේ වූයේ යුද හමුදාවේ බෞද්ධ සමිතියේ සාකච්ඡා විදියටයි. මෙම සාකච්ඡාවලට තිලකරත්න සහෝදරයා ද සහභාගි වී තිබුණි. අපගේ අයෙකු මෙම සාකච්ඡාවලට සහභාගි කළ හැකි බව ඔහු කීවේ ය. විජේවීර සහෝදරයා මෙයට සහභාගි කිරීමට ඉන් පසුව අපි තීරණය කළෙමු. ඒ සඳහා දිනය හා වේලාව තීරණය කර අපි කිහිප දෙනෙක් එකතු වූයෙමු. විජේවීර, කරුණාරත්න, දහනායක හා මම ද එකතු වී නුගේගොඩ සමරසිරි මහතාගේ ගෙදර උඩ තට්ටුවේ කාමරයකට ගියෙමු. සමරසිරි මහතා චීන කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂයට ළැදි දොඩන්දූවේ අයෙක් විය. ඔහු පියසේන සහෝදරයාගේ කුඩා කාලයේ සිට මිතුරෙකි. ඒ හරහා මොහු හා කිට්ටු සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගැනීමට හැකි විය. මෙහි උඩ තට්ටුවට යාමට පිටතින් පඩිපෙළක් තිබුණි. තිලකරත්න සහෝදරයා එහි පැමිණ විජේවීර සහෝදරයා සමඟ පිටත්වී ගියේ ය. රාත්‍රී 11ට 12ට පමණ විජේවීර සහෝදරයා ආපසු ආවේ ය. එවැනි සාකච්ඡා කිහිපයකට ම විජේවීර සහෝදරයා සහභාගි විය. පසුව මෙම වැඩසටහනට සම්බන්ධව සිටින්නේ කවුරුන්ද යන්නත්, කථා වූයේ මොනවාද යන්නත් විජේවීර සහෝදරයා අපට විස්තර කළේ ය. ඒ විස්තර අනුව ඉදිරියේ එම වැඩපිළිවෙළට සහභාගි නොවීමට අපි සාකච්ඡා කර තීරණයක් ගත්තෙමු. තවද, විජේවීර සහෝදරයාගේ අදහස වූයේ මෙය සාර්ථක වැඩපිළිවෙළක් නොවන බවත්, මෙයින් ලොකු විනාශයක් විය හැකි බවත් ය. කුමන්ත්‍රණය සිදු වුව හොත් අපගේ කටයුතු ටික කාලයකට නතර කරමු කියා ද ඔහු කියා සිටියේ ය. විජේවීර සහෝදරයා මෙම සාකච්ඡාවලට සහභාගි වූයේ “දොස්තර තිස්ස” යන ආරූඪ නමිනි.
එම කුමන්ත්‍රණය උපන් ගෙයි ම අසාර්ථක විය. ඉන් පසු රහස් පොලිසිය විසින් “දොස්තර තිස්ස” නම් අයෙකු සොයන බව පුවත්පත්වල පළ විය. මේ නිසා අප විජේවීර සහෝදරයා ටික දිනක් පියසේන සහෝදරයාගේ සහයෙන් අම්බලන්ගොඩ තබා ගෙන සිට පසුව කතරගම සිරිපාල සහෝදරයා මගින් ආරක්ෂක ස්ථානයක නැවැත්වුයෙමු.’
ඉන් පසුව ‘අක්මීමන කඳවුර’ නමින් ප්‍රකට වූ අක්මීමන ප්‍රදේශයේ සංවිධානය කළ දේශපාලන කඳවුරට මම ද සහභාගි වුණෙමි. මට මතක හැටියට මෙම කඳවුර පැවැත්වූයේ කඳුගැටයක් මත පිහිටි ඉන්කම්ටැක්ස් කරූට අයත් ඉඩමක පිහිටි නිවසක ය. එහි ජීවත් වූයේ ඔහුගේ පියා පමණකි. ඒ 1968 අග හෝ 1969 මුල් භාගයේ දී යට සහභාගි වන ලෙස මට ඇරයුම් කළේ සනත් සහෝදරයා ය. මෙම අක්මීමන දේශපාලන කඳවුරෙහි දී නාවික හමුදාවේ තිලකරත්න සහෝදරයා රයිපලයක ක්‍රියාකාරීත්වය ගැන පැහැදිලි කළේ ය.
මා ත්‍රිකුණාමලයේ දිස්ත්‍රික් ඉංජිනේරු කාර්යාලයට සේවයට වාර්තා කළේ 1969. 11. 05 දිනයේ දී ය. පදිංචිය සඳහා මට දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුවේ තනිකඩ නිවාසයක් ලැබුණි. මේ කාලයේ ම ත්‍රිකුණාමලයේ අප ව්‍යාපාරයේ වැඩ කරමින් සිටි එච්. එන්. ප්‍රනාන්දු සහෝදරයා ලංකා ගුරු සංගමයේ ලේකම් ලෙස තේරී කොළඹට මාරු වී ගියේ ය. ඔහු කොළඹ යාමට පෙර ත්‍රිකුණාමලයේ මැදි මහ විදුහලේ ගුරුවරයෙකු ලෙස සේවය කළ ෂෙල්ටන් සහෝදරයා, එහි ශිෂ්‍යයන් වූ ප්‍රේමදාස, ෂෙල්ටන් තිලකරත්න යන තිදෙනා හා ඥානරත්න නැමැති ධීවර කාර්මික සහෝදරයකු ද හඳුන්වා දුන්නේ ය.
පසුව මම ඔවුන් සමඟ සාකච්ඡා කර ඔවුන්ට පන්ති පැවැත්වූයෙමි. අප ව්‍යාපාරයට බොහෝ ආදරය කළ නාවික හමුදාවේ අපගේ තිලකරත්න සහෝදරයා විසින් මට හඳුන්වා දුන් නාවික හමුදාවේ සහෝදරයින් දෙදෙනෙකු විසින් සූදානම් කළ සාකච්ඡා කිහිපයක් ම මම පැවැත්වූයෙමි. මා ත්‍රිකුණාමලයේ කටයුතු භාරගනිද්දී නාවික හමුදාවේ තිලකරත්න සහෝදරයා හැරුණු විට ක්‍රියාකාරීව ව්‍යාපාරය සමඟ එක්ව සිටියේ ප්‍රේමදාස, ඥානරත්න සහ ෂෙල්ටන් යන සහෝදරවරු පමණක් වන අතර 1971 වන විට පක්‍ෂයේ ඒ ලැයිස්තුවට සහෝදරයන් 200ක් පමණ බඳවා ගැනීමට හැකි වී තිබුණි.”
නාවික හමුදාවේ සේවය කරද්දී 71 කැරැල්ල ආශ්‍රිත ක්‍රියාකාරකම් හා සබැඳි මරණයකට ගොදුරු වූ එච්. එම්. තිලකරත්න සොයුරා පිළිබඳව වෙසෙසින් ඔහුගේ අවසන් ගමන සිදු වූ ආකාරය පිළිබඳව – සෙවීමට ගත් උත්සාහයෙහි තවත් පැතිකඩක් මෙසේ සඳහන් කරමි.
ඔහු අවිවාහකයෙකු බැවින් ඔහුගේ ම පරපුරක් නැත. ජීවත් ව සිටියා නම් ඔහුගේ අද වයස 84කි. ඉතින් ඔහු ගැන සමීපස්ථ හෝ දූරස්ථ මතකයන් හා සිහිවටන හෝ කටින් කට පැවත එන පුවත් හෝ තිබිය හැක්කේ ඔහුගේ වියපත් සොයුරු සොයුරියන් හා ඔවුන්ගෙන් පැවතෙන්නන් ද වෙනත් සමීපතමයන්ගෙන් පැවතෙන්නන් ද අතර බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ. එවැන්නන්ගෙන් පැවසෙන පුවත පිඬු කර ගත් විට ලිහිල් ව කියවෙන්නේ මෙවැන්නකි.
අප්‍රේල් 5වන දා රැයේ යාපනය බන්ධනාගාරයට එල්ල වූ ප්‍රහාරයෙන් පසු යාපනය අර්ධද්වීපය පුරා දිවා රෑ ඇඳිරි නීතිය පනවා දැඩි ව ක්‍රියාත්මක කෙරිණ. එවන් පසුබිමක තිලකරත්නලාට හමු වූ මාර්ගයේ ඇවිදිමින් සිටි කොලු ගැටයෙකුගෙන් කළ විමසීමේ දී අධික කුසගින්න නිසා කෑමට යමක් සොයා යන බව ඔහු කියා ඇත. ඔහුට පාරේ නොගැවසී නිවෙසට යන්නැයි පැවසූ තිලකරත්න ඔහු එසේ යන්නේදැයි බලා සිටියේ ය. 
මෙය සිදු ව ඇත්තේ තුංමසංලක් අසල දී ය. ඒ මොහොතේ වෙනත් දිශාවකින් වාහන කීපයකින් මුර සංචාරක භට පිරිසක් පැමිණ ඇති අතර ඔවුන් එම කොලු ගැටයාට වෙඩි තබා ඇත. තිලකරත්න ඊට එරෙහිව ඔවුන් හා බහින්බස් වීමේ දී ඇති වූ ආරවුල අතර එම භට පිරිස තිලකරත්නව වට කර වෙඩි ප්‍රහාර එල්ල කර මරා දමා මළ සිරුරු සියල්ල ද මුළුමනින් පුළුස්සා විනාශ කර ඇත.
පසුව නාවික හමුදාවෙන් විදුලි පණිවිඩයක් මඟින් නිවෙසට දන්වා එවා ඇත්තේ තිලකරත්න මිය ගිය බව හා හමුදා ගෞරව සහිතව අවසාන කටයුතු සිදු කළ බව ය. ඒ ආසන්නයේ දිනක තිලකරත්නගේ නිවෙසට පැමිණි ආරක්ෂක අංශ නිවසෙහි තිබූ ඔහු හා සබැඳි සියලු දේ සොයා ගිනි තබා විනාශ කර ඇත. ඉතිරිව ඇත්තේ ඔහුගේ නැඟණියක් විසින් අසල පිහිටි දරමඬුවේ සැඟවූ ඔහුගේ එක් ඡායාරූපයක් හා ඔහු නිවසට එවූ අවසන් ලිපිය පමණකැයි කියැවෙයි.
සමීපතමයන්ගේ විශ්වාසය වන්නේ තිලකරත්න ඝාතනය ආරක්ෂක අංශ වෙතින් සිදුවූවක් බැවින් එය සාධාරණීකරණය කළ හැකි වන සේ මරණකරු වෙත ම වරද පටවන ආවරණ කතාවක් නිර්මාණය කර ඇති බව ය. පෙර කී සිද්ධියෙන් දිවි බේරා ගැනීමට සමත් වූ තැනැත්තෙකු පසු කලෙක තිලකරත්නගේ නිවෙසට විත් ඉහත සිදු වීම සවිස්තරව පවසා ඇත.
එච්.බී ගුණරත්න
