මෙරට 17 වැනි පළාත් පාලන මැතිවරණය තව දින 45කින් පැවැත්වෙන අතර මෙම මැතිවරණය වසර 7කට පසු පැවැත්වීම විශේෂත්වයකි.
මෙම ඡන්ද විමසීමේදී වසර 4ක ධුර කාලයක් සඳහා සභිකයන් තෝරා පත් කරගනු ලැබේ. අවසන් වරට පළාත් පාලන මැතිවරණයක් මෙරට පැවැත්වූයේ 2018 වසරේදීය.
මෙය පැවැත්විය යුතුව තිබුණේ 2022 වසරේ වන අතර ආර්ථික අර්බුද හේතුවෙන් එවකට පැවැති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ ආණ්ඩුව විසින් මැතිවරණය කල් තබන ලදී. ආණ්ඩුව ඡන්දය කල් තබා ඇති බව නොතකමින් මැතිවරණ කොමිසම 2023 වසරේ මාර්තු 9 දා ඡන්දය පැවත්වන බවට ප්‍රකාශයට පත් කළේය.
නමුත් 2023 පෙබරවාරී 13 දා රජයේ මුද්‍රණාලයාධිපතිනි විසින් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට ලිපියක් යොමු කරමින් පළාත් පාලන මැතිවරණයට අදාළව තැපැල් ඡන්ද පත්‍රිකා මුද්‍රණය කිරීමට පිරිවැය ගෙවන තුරු එහි කටයුතු ආරම්භ කිරීමට නොහැකි බව දන්වා තිබිණි.
එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස තැපැල් ඡන්ද විමසීම දින නියමයක් නොමැතිව කල් දැමීමට සිදු වූ අතර පෙබරවාරී මාසයේ අග වන විට මැතිවරණය සඳහා මහා භාණ්ඩාගාරයෙන් මුදල් ප්‍රසම්පාදන ලබා දී නොතිබිණි.
ආර්ථික අර්බුදයේ ප්‍රතිඵලයක් මත මුදල් නැති නිසා පළාත් පාලන මැතිවරණය නොපැවැත්විය යුතු බවට එවකට ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ප්‍රකාශ කළ අතර, ඒ අනුව මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව මඟින් පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීම නිල වශයෙන් කල් දැමීමට පියවර ගත්තේය. එම වසරේම අප්‍රියෙල් මස නැවත මැතිවරණය පැවැත්වීමට තීරණය කළද පසුව නැවතත් කල්දැමීමට කොමිෂම කටයුතු කළේය.
මැතිවරණය දිගින් දිගටම කල්දැමීම සම්බන්ධයෙන් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට හා එවකට ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාට විරුද්ධව නඩුවක් ද ගොනු වූ අතර එහිදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීරණය කළේ කොමිසමේ සාමාජිකයන් හා මුදල් ඇමැතිවරයා ලෙස එවකට ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා විසින් මූලික මිනිස් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කර ඇති බවටයි.
පසුව නව රජය විසින් 2024 දෙසැම්බර් මාස 3 දා මේ මැතිවරණය පැවැත්වීමට අදාළව 2023 දී කැඳවා තිබූ නාම යෝජනාව ආපසු කැඳවීම සහ ලැබී ඇති නාමයෝජනා අවලංගු කිරීම සඳහා විශේෂ පනත් කෙටුම්පතක් සකස් කිරීමට නීති කෙටුම්පත් සම්පාදකට උපදෙස් ලබාදීමට කැබිනට් යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කර අනුමැතිය ලබා ගෙන තිබිණි. එය 2025 ජනවාරී 1 දා ගැසට් නිවේදනයක් මඟින් ප්‍රකාශයට පත් කර ජනවාරී 9 දා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කෙරිණි.
මෙම පනත් කෙටුම්පතද අභියෝගයට ලක් කරමින් ශ්‍රී ලංකා මුස්ලිම් ක්‍රොංගසය විසින් පෙත්සමක් ගොනු කරනු ලැබූ අතර එහි විභාග කටයුතුවලින් පසු එහි තීන්දුව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරනු ලැබීය. ඒ අනුව එහි ඇතැම් වගන්ති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැණි බවත් එය බලාත්මක කිරීමට විශේෂ බහුතරයක් අවශ්‍ය බවත් එහි තින්දුව විය.
ඒ අනුව පෙබරවාරී 17 දා එය විවාදයට ගෙන සංශෝධන රහිතව විශේෂ බහුතරයකින් සම්මත කර ගැනීමට ආණ්ඩුව කටයුතු කළේය. එදිනම එම පනත බලාත්මක කෙරිණි. ඒ අනුව පළාත් පාලන ආයතන 337ක ධුර කාලය 2025 ජුනි 2 දා සිට ආරම්භ කළ යුතු බව රාජ්‍ය පරිපාලන, පළාත් සභා සහ පළාත් පාලන ඇමැතිවරයා අති විශේෂ ගැසට් පත්‍රයක් මඟින් නිවේදනය කළේය.
ඒ අනුව මාර්තු 3 දා මැතිවරණ කොමිෂම මඟින් පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද විමසීමට අදාළව නාමයෝජනා භාර ගැනීමේ කාලය නිවේදනය කරනු ලැබීය. ඒ අනුව පළාත් පාලන ආයතන 337ක් සඳහා නාමයෝජනා පිළි ගනු ලැබුණු අතර නාමයෝජනා භාර ගැනීම ඊයේ (20) අවසන් කෙරිණි.
පසුව මැතිවරණය මැයි 6 දා පවත්වන බවට මැතිවරණ කොමිසම නිවේදනය කළ අතර මේ මැතිවරණය ජනතාව ලද ජයග්‍රහණයක් බව දේශපාලන විචාරකයන්ගේ මතය වී තිබේ.
