ශ්‍රී ලංකා පොලීසියේ 161 වැනි පොලිස් විරු අනුස්මරණ දිනය අදට (21) යෙදී තිබේ. පොලිස් විරු අනුස්මරණ දිනය මෙවර අභිමානයෙන් සැමරීම වෙනුවෙන් යුද්ධයේදී මෙන්ම නීතිය හා සාමය ආරක්ෂා කිරීමේ ක්‍රියාවලදී මියගිය පොලිස් නිලධරයන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන් 30 දෙනකු සහ පූර්ණ ආබාධිතභාවයට පත් වූ පොලිස් නිලධරයන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන් 20 දෙනකු වැඩබලන පොලිස්පති ප්‍රියන්ත වීරසූරිය මහතා සමඟ පොලිස් ක්ෂේත්‍ර බළකා මූලස්ථානයේ පිහිටි පොලිස් රණවිරු ස්මාරකය වෙත පුෂ්පෝපහාර දැක්වීමටත් එම පොලිස් විරුවන්ගේ සාමාජිකයන්ගේ පැමිණීම ගෞරවයක් ලෙස සලකමින් වැඩබලන පොලිස්පතිවරයාගේ සුරතින් සියලු දෙනාට මුදල් ත්‍යාග වවුචර්පත් දීමටත් සියලු කටයුතු සූදානම් කර ඇත.
අප අද අත්විඳින නිදහස උදෙසා මියගිය සියලු පොලිස් නිලධරයන් දහඩියෙන් ලෙයින් කඳුළින් සිදු කළා වූ කාය දානය, ආත්ම පරිත්‍යාගය 161 වැනි පොලිස් විරු අනුස්මරණ දිනයේදී මෙලෙස ගෞරවාන්විතව සිහිපත් කර සිටින්නෙමු.
ඒ රටක ඉතිහාසය දෙස හැරී බැලීමේදී එරට ජනතාව මුහුණ දුන් යහපත් මෙන්ම අයහපත් කාලපරිච්ජේදයන් පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට හැකියාව ලැබේ. වීරයන් යනු සමාජයක් අගතියට, අසාධාරණයට ලක්වන අවස්ථාවලදී හුදු බොහෝ දෙනාගේ ජීවිත හා දේපොළ සුරැකීමට ස්වේච්ඡාවෙන්ම තම දිවි පරදුවට තබා කටයුතු කරන්නන් බව අවිවාදයෙන් සඳහන් කළ යුතුය. පරාර්ථකාමීව සිය ජීවිත අනතුරේ බව දනිමින් බොහෝ දෙනාගේ ජීවිත රැක ගත් විරුවන්ට කෘතවේදී වන මෙම දිනය පිළිබඳ දැනුම්වත්ව තම උපහාරය දැක්වීම ඔවුන් වෙනුවෙන් අපහට කළ හැකි අල්පමාත්‍ර ගෞරවය වනු ඇත.
ඒ අන් කිසිවක් නිසා නොව අපට නිදහසේ හුස්ම ගනිමින්, රිසි සේ සමාජයේ හැසිරෙමින්, ජීවත් වීමේ අයිතිය හිමිකර දෙන්නට ඔවුන් කැපවූ නිසාවෙනි. ශ්‍රී ලංකා පොලීසිය සෑම වසරකම මාර්තු මස 21 වැනි දිනයේදී අනුස්මරණය කරනු ලබන්නේ ද අද අපි අත්විඳින නිදහස වෙනුවෙන් දිවි පිදූ එවැනි පොලිස් විරුවන්ය.
පොලිස් වීරභට නාමාවලියේ මුල්ම නම සඳහන්ව ඇත්තේ පූර්ණ බලයලත් පොලිස් නිලධාරියකු ලෙස වික්‍රමාන්විත රාජකාරියේදී වර්ෂ 1864 මාර්තු 21 වැනි දින මිය ගිය සභාන් නිලධාරියාගේය. උතුවන් කන්දේ සරදි‍ෙයල් අත්අඩංගුවට ගැනීමට උත්සාහ දැරීමේදී සරදි‍ෙයල්ගේ සහචරයකු වූ මම්මලේ මරික්කාර් විසින් තබන ලද වෙඩි පහරකින් සභාන් නිලධාරියා මිය ගිය අතර, ඔහු සිහිවීම පිණිස එවකට කෑගල්ල ප්‍රදේශය භාරව සිටි ඊ.ආර්. සොන්ඩර්ස් නම් දිසාපතිවරයා විසින් කොළඹ නුවර මාර්ගයේ මාවනැල්ල පොලිස් වසමේ ඔහු නමින් ස්මාරකයක් ඉදිකරන ලදි.
සභාන් නිලධාරියාගේ මරණයෙන් පසු මෙම දිනය පොලිස් විරු අනුස්මරණ දිනය ලෙසට නම් කිරීම ඔහු විසින් සිදු කළ වික්‍රමාන්විත මෙහෙවරට හේතු විය. ඉන් අනතුරුව පොලිස් වීරභට නාමාවලියේ නම සඳහන්ව ඇත්තේ බොරැල්ල පොලිස් ස්ථානයට අනුයුක්තව රාජකාරි කරමින් සිටියදී 1894 වර්ෂයේදී ඝාතනයට ලක් වූ පොලිස් කොස්තාපල් 289 කේ. තම්බි මුත්තු නිලධාරියාගේය. ක්‍රියාන්විත රාජකාරියේ නිරතව සිටියදී මිය ගිය වීරභට සභාන් නිලධාරියාගේ සිට විටින් විට ශ්‍රී ලංකා පොලීසියට අහිමි වූ පොලිස් විරුවන්ගේ ජීවිත අතරට එකතු වූ වත්මන් කාලයේ ආසන්තම පොලිස් නිලධාරියා වන්නේ 2024.09.30 වැනි දින ගල්ගමුව පොලිස් ස්ථානයට අනුයුක්තව රාජකාරි කරනු ලැබූ පොලිස් සැරයන් (55175) එස්.එම්. ධර්මවර්ධන නිලධාරියායි. මෙම මියගිය නිලධාරියා රිය අනතුරකට ලක්ව ක්‍රියාවිරහිතව තිබූ යතුරුපැදියක් විමර්ශන කටයුතු සඳහා පොලිස් ස්ථානය වෙත රැගෙන යෑමට මාර්ගයේ පදික මාරුවක් මතින් වම්පස සිට දකුණුපසට මාරුවීමේදී වේගයෙන් පැමිණි තවත් යතුරුපැදියක ගැටීමෙන් අනතුරට ලක්වී මිය යන ලදි.
