‘සාම්ප්‍රදායික අපරාධවලට වඩා වැඩි හානියක් සුදු කරපටි අපරාධ මඟින් සිදු වේ’ යැයි ලියූවේ අපරාධ විද්‍යාව පිළිබඳ විශේෂඥයකු වන ඊ.එච්. සදර්ලන්ඩ් ය. ඔහුගේ අර්ථකථනයට අනුව සුදු කරපටි අපරාධ (white collar crimes) යනු ඉහළ සමාජ ආර්ථික තත්ත්වයකින් යුතු පුද්ගලයන් ඔවුන්ගේ වෘත්තීය කාර්යයන්වල දී නීති උල්ලංඝනය කිරීමේ ක්‍රියාවලියයි.
බලය හිමි ඉහළ සමාජ පන්තියට අයත් පිරිස් විසින් නීති විරෝධි ආකාරයෙන් සමාජයෙන් සැඟවී සිදු කරන අපරාධ මේ ගණයට අයත් වේ.
සුදු කරපටි අපරාධ සහ දිට්ඨධම්මවේදනීය කර්මය පිළිබඳ කතාව යළි කරළියට පැමිණියේ වැඩ තහනමට ලක් වූ පොලිස්පති දේශබන්දු තෙන්නකෝන් මාතර අධිකරණයට භාර වූ අවස්ථාවේ නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජනරාල් දිලීප පීරිස් මහතා අධිකරණය හමුවේ කරුණු දැක්වීමත් සමඟ ය. එහිදී, දිලීප පීරිස් මහතා සඳහන් කොට තිබුණේ චුදිත දේශබන්දු තෙන්නකෝන් සුදු කරපටි අපරාධකරුවකු බවත්, ඔහුට සිදුව ඇත්තේ දිට්ඨධම්මවේදනීය කර්මය පඩිසන් දීමක් බවත් ය. ආගමික අර්ථකථනයට අනුව දිට්ඨධම්මවේදනීය කර්මය යනු: තමන් විසින් කරන ලද කුසල අකුසල කර්ම වර්තමානයේ දී ම විපාක දීමේ ක්‍රියාවලියයි.
කෙසේ නමුත්, දේශබන්දු තෙන්නකෝන් සම්බන්ධයෙන් ඇත්තේ දිට්ඨධම්මවේදනීය කර්මය පඩිසන් දීමක් දැයි අපි නොදනිමු. ඔහු සුදු කරපටි අපරාධකරුවකු යැයි කීම වැරදි යැයි අපට නොසිතේ. එහෙත්, මේ මොහොතේ අපි ඔහුගේ පැටිකිරිය හාරා අවුස්සන්නට උත්සාහ නොදරමු.
එහෙත් නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජනරාල්වරයාගේ ප්‍රකාශය හමුවේ කියවා ගත යුතු සමාජ දේශපාලනික යථාර්ථයක් පවතී.
එය වර්තමානයේ තවමත් හෙළිදරවු නොවී සිටින සුදු කරපටි අපරාධකරුවන්ට ද එක සේ වැදගත් වන බව අපි කල්පනා කරමු.
‘ස්වාමීනි, මොහු සුදු කරපටි අපරාධකරුවෙක්. අඩුම තරමේ ඡන්දහිමි නාම ලේඛනයේ නමවත් නෑ. මොහුගේ නමට අඩුම ගණනින් ෆුට්සයිකලයක් වත් නෑ. ඒ වුණාට නිල නොවන මට්ටමින් ගෙවල් අටක් තියෙනවා කියලා දැන ගෙන තියෙනවා. ඒ ගෙදර ස්කාගාරයක් වගෙයි. විවෘත වරෙන්තු ලැබූ පුද්ගලයකු කිසිම අපහසුවක් නැතුව ටයි-කෝට් ඇඳගෙන අධිකරණ සංකීර්ණය ඇතුළත වාඩි වෙලා ඉන්නවා. මෙහෙම වෙන්නේ කොහොම ද?’
යනුවෙන් වූ දීර්ඝ ප්‍රශ්න කිරීමක් නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජනරාල්වරයා විසින් කරනු ලැබී ය. මේ ආකාරයට විවෘත වරෙන්තකරුවකු දින 20ක් පුරා ජන සමාජයේ සැඟවී සිටියේ කෙසේ ද? ඔහු වෙනුවෙන් අධිකරණය හමුවේ මෝසම් ඉදිරිපත් කළ නීතිඥවරුන් සිදු කර ඇත්තේ සමාජමය වරදක් නො වේ ද? අත්අඩංගුවට ගැනීමට සොයන සැකකරුවකු පිළිබඳ තොරතුරු දැනගෙන, කරුණු වසන් කිරීම වරදක් නොවන්නේ දැයි දැනගනු කැමැත්තෙමු.
එමෙන්ම ඡන්දහිමි නාම ලේඛනයේ නම නැති අයකු මෙපමණ කාලයක් පොලීසියේ ඉහළ තනතුරු දැරුවේ කෙසේ ද? විවෘත වරෙන්තුකරුවකුට සමාජයේ ඉහළ පුද්ගලයන්ගේ රැකවරණ ලැබුණේ ද? සාමාන්‍ය පුරවැසියන්ට ද නීතිය ක්‍රියාත්මක වන්නේ මේ ආකාරයට ද? යනාදි වශයෙන් වූ පුරවැසි සමාජයේ ගැටලු කිහිපයක් අප හමුවේ ද පවතී.
‘නීතිය ඉදිරියේ සියල්ලෝම සමාන ය, ‘ යන පොදු මූලධර්මය අපි තවමත් විශ්වාස කරමු. ජන සමාජයේ පුරවැසියන් වන අපි සියලු දෙනා එකී නීතිමය තත්ත්වයට යටත් ය. සාමාන්‍ය පුරවැසියන්ට නීතිය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරයට සුදු කරපටි අපරාධකරුවන්ට ද නීතිය ක්‍රියාත්මක විය යුතු ය.
මෙවැනි ආකාරයට සුදු කරපටි අපරාධකරුවන් හෙවත් සමාජයේ බලය හිමි ඉහළ ස්තරයේ පිරිස් ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් තොරව සිදු කරන තවත් හෙළි නොවුණු අපරාධ පැවතිය හැකි ය. ඒවා සමාජයේ පවතින සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ අපරාධවලට වඩා ප්‍රබල ය; බලපෑම්සහගත ය. වෙනත් අර්ථයකින් කිව හොත් සුදු කරපටි අපරාධකරුවෝ සූක්ෂ්ම ය. ඔවුන්ට විශාල සම්බන්ධතා ජාලයක් පවතී. එකී සම්බන්ධතා ජාලය හඳුනා ගැනීමට දේශබන්දු තෙන්නකෝන් වෙනුවෙන් අධිකරණයේ පෙනී සිටින නීතිඥ ප්‍රජාව සහ මාධ්‍යයට ප්‍රකාශ නිකුත් කරන පිරිස හඳුනා ගැනීමෙන් පමණක් ප්‍රමාණවත් ය.
ඉහත සඳහන් කළ පන්නයේ සුදු කරපටි අපරාධකරුවන් පිළිබඳ මනෝවිද්‍යාත්මක විග්‍රහයේ සඳහන් වන්නේ ඔවුන් මුදල් මත ගොඩනැඟෙන, සමාජ තත්ත්වය, ප්‍රභූත්වය හා මානසික අභිප්‍රේරණයන්ට දැඩි කැමැත්තක් දක්වන බවයි. එමෙන්ම ඔවුන්ට පවතින සමාජ විරෝධි පෞරුෂ ලක්ෂණ නිසා දැඩි ආත්මරාගි ස්වරූපයක් පෙන්නුම් කරයි. හෘදයසාක්ෂියෙන් තොර වූ මෙකී සුදු කරපටි අපරාධකරුවෝ කිසි විටකත් තමන් කළ වරද ගැන පශ්චාත්තාපී නො වෙති. මේ නිසා ඔවුන් පුනරුත්ථාපනය කිරීමක් ද කළ නොහකි ය. ඔවුන්ට සිතෙන්නේ නීතිය විහිළුවක් බවයි.
අපරාධ විද්‍යා විෂය ක්ෂේත්‍රයේ මූලික සිද්ධාන්තයක් වනුයේ ‘නීතියක් නැතිව අපරාධයක් ද නැත, ‘ යන්නයි. අපරාධයක් අපරාධයක් ලෙස හඳුනා ගන්නේ ද එයට අදාළ දඬුවමක් නියම වන්නේ ද අපරාධ විද්‍යාව තුළ ය. එබැවින් මෙකී හෙළිදරවු වූ සහ හෙළිදරවු නොවූ සුදු කරපටි අපරාධකරුවන්ට දෙන නීතිමය දඬුවම කුමක් දැයි අපි නොදනිමු. කවර තත්ත්වයක් යටතේ වුව ද සියලු අපරාධකරුවන්ට නීතිමය තත්ත්වයක් යටතේ දඬුවම් කළ යුතු බව පොදු සමාජයේ පුරවැසියන් සියලු දෙනා එක ලෙස පිළිගන්නා කාරණයකි.
එවැනි සන්දර්භයක ඉහත සිද්ධිය සමාජයේ එක් සිදුවීමක් පමණකි. තවත් එවැනි සිදුවීම් ගණනාවක් කාලයේ වැලිතලාවෙන් යට වී පවතින බව පැහැදිලි සත්‍යයකි. කාලානුරූපීව ඒ කරුණු එකින් එක නීතිය හමුවේ ප්‍රශ්න කෙරෙනු ඇතැයි අපි අපේක්ෂා කරමු. මන්ද යත්: නීතියේ හා යුක්තියේ සාධාරණත්වය සියල්ලන්ට සමානව ඉටු විය යුතු යැයි අපි විශ්වාස කරමු. දේශබන්දු තෙන්නකෝන්ගේ සිද්ධිය නිලතල හා බලය මත, දේශපාලනික බල පුළුවන්කාරකම මත සමාජමය අපරාධ සිදු කරන සියල්ලන්ටම එක්තරා අන්දමක රතු එළියක් වනු ඇතැයි අපි අපේක්ෂා කරමු.
කවර හෝ තැනකින් මෙකී ප්‍රවේශයේ ආරම්භය සලකුණු කළ යුතුව ඇත. වඩා යහපත් සමාජ වෙනසක් වෙනුවෙන් බලාපොරොත්තු පළ කළ පුරවැසි ජන සමාජයේ අපේක්ෂාවන්ට සාධාරණය ඉටු කළ හැකි වන්නේ එවිට ය.
එය ඉතා සෙමෙන් නමුත් ක්‍රමවත්ව සහ විධිමත්ව සිදු කළ යුතු කාර්යයක් බව අපි ඉතා හොඳින් දනිමු. පුරවැසි සමාජයට ද නීතියේ සාධාරණය ඉටු වන තුරු බලා සිටීමේ සමාජමය විනය ඇතැයි ද අපි අපේක්ෂා කරමු.
මන්ද යත්: සමාජ වෙනසක් කරා ගමන් කළ යුත්තේ නිශ්චිත මාර්ග සැලසුමක් සහිතව වන බැවිනි.
අපි එතෙක් ඉවසීමෙන් යුතුව බලා සිටිමු.
