ඉමාම් මුහම්මද් බින් සවුද් (රහිමහුල්ලාහ්) විසින් සෞදි අරාබි රාජධානිය පිහිටුවීමේ සංවත්සරය පෙබරවාරි 22 දිනට යෙදී ඇත. මෙම වැදගත් දිනය ශුද්ධ වූ කුර්ආනයේ සහ සුන්නාවේ මූලධර්ම මගින් මෙහෙයවනු ලබන යුක්තිය සහ දයාව මත ගොඩනැගුණු උදාර රාජ්‍යයක් පිහිටුවීමට ගරු කරයි.
ශතවර්ෂ තුනකට වැඩි කාලයක් සෞදි අරාබිය ලෝක වේදිකාවේ කැපී පෙනෙන රටකි. විවිධ ක්ෂේත්‍රවල ප්‍රමුඛ බලවේගයක් බවට රට පරිවර්තනය කිරීම ශුද්ධ වූ පල්ලි දෙකේ භාරකරු වන සල්මාන් බින් අබ්දුල් අසීස් අල් සවුද් රජුට සහ අගමැති සහ ඔටුන්න හිමි කුමරු මොහොමඩ් බින් සල්මාන් බින් අබ්දුල් අසීස් අල් සෞද්ට හිමි වේ. ඔවුන්ගේ දූරදර්ශී නායකත්වය සෞදි අරාබිය පෙර නොවූ විරූ ප්‍රගතියක් සහ නවෝත්පාදනයක් කරා ඔසවා තබා ඇත.
සල්මාන් බින් අබ්දුල් අසීස් රජු, අගමැති සහ ඔටුන්න හිමි මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරු සහ ශ්‍රී ලංකාවේ සෞදි තානාපති කාලිඩ් බින් හමුඩ් අල්-කටානි යන අයගේ අගනා දායකත්වය අල් හික්මා ආයතනය අගය කරයි. ඔවුන්ගේ කැපවීම සහ සේවය සෞදි අරාබියේ ගෝලීය ස්ථාවරය ශක්තිමත් කිරීමට සහ ශක්තිමත් ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා වර්ධනය කිරීමට අඛණ්ඩව කටයුතු කරයි.
පෙබරවාරි 22 ඉමාම් මුහම්මද් බින් සවුද් විසින් සෞදි අරාබි රාජධානිය පිහිටුවීමේ සංවත්සරය සනිටුහන් කරයි. මෙම දිනය ශුද්ධ වූ කුර්ආනයේ සහ සුන්නාවේ මූලධර්ම මගින් මෙහෙයවනු ලබන යුක්තිය සහ දයාව ආරක්ෂා කරන උතුම් රාජ්‍යයක ඉතිහාසයේ සුවිශේෂී සන්ධිස්ථානයක් ලෙස පිළිගැනේ. එය මිනිසුන්ට ලබා දී ඇති සතුට, අභිමානය සහ ගෞරවය සංකේතවත් කරන මහත් අභිමානයේ දිනයකි.
ඉමාම් මුහම්මද් බින් සවුද් සෞදි අරාබිය පිහිටුවීම ආරම්භ කළේ දිරියාහි පිහිටි වඩි හනිෆා හි ය. එතැන් සිට රටේ ආර්ථිකය සහ ආරක්ෂාව ස්ථාවර කිරීමට ඔහු කටයුතු කළේය. ඔහු සාමය සහ සහජීවනය පෝෂණය කරමින් නජ්ද් පළාතේ විවිධ ප්‍රදේශ එක පාලනයක් යටතේ සාර්ථකව ඒකාබද්ධ කළේය. ඊට අමතරව, ඔහු දිරියා සුරක්ෂිත වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයක් බවට පරිවර්තනය කළේය. මෙමගින් කලාපයෙන් පිටත වෙළෙන්දන්ට බියෙන් තොරව ව්‍යාපාර කරගෙන යාමට හැකි වූ අතර හජ් සහ උම්රා සඳහා ගමන් කරන බැතිමතුන්ට ආරක්ෂිත මාර්ගයක් සහතික විය.
ඔහුගේ නායකත්වය පුරාවටම ඉමාම් මුහම්මද් බින් සවුද් සෞදි අරාබිය පිහිටුවීමේ වැදගත් සන්ධිස්ථාන ගණනාවක් සම්පූර්ණ කළේය. ඔහු දිරියා තම අධිකාරිය යටතට ගෙන කලාපයේ සාමය සහ ආරක්ෂාව ස්ථාපිත කළේය. ඔහුගේ උත්සාහය දේශීය ස්ථාවරත්වය ඉක්මවා ගිය අතර, ඔහු විදේශීය භූමිවල ආරක්ෂාව ද ශක්තිමත් කළේය. මෙම ජයග්‍රහණ හරහා ඔහු බාහිර බලපෑම්වලින් තොර සුවිශේෂී දේශපාලන ක්‍රමයක් සඳහා අඩිතාලම දැමීය. තවද, ඔහු ජාතියේ සදාචාරාත්මක හා සමාජීය සංවර්ධනයට දායක වූ අධ්‍යාත්මික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළේය.
ජාතිය එක්සත් කිරීමට සහ ශක්තිමත් කිරීමට උත්සාහ කරමින් සෞදි අරාබියට එක්වන ලෙස ඔහු අසල්වැසි කලාපවලට ද ආරාධනා කළේය. නොයෙකුත් අභියෝග ජය ගනිමින් ඔහු රටේ ආර්ථිකය සාර්ථකව ස්ථාවර කළ අතර එකම පාලනයක් යටතේ නජ්ද් පළාත් ඒකාබද්ධ කළේය. බාහිර තර්ජන වලින් දිරියා ආරක්ෂා කිරීම සඳහා, ඔහු කලාපය වටා ආරක්ෂක පවුරක් ගොඩනඟා, ඔහුගේ පරිපාලන මූලස්ථානය ලෙස අට්-තරාෆියා පිහිටුවන ලදී. මෙම උත්සාහයන් තුළින් සෞදි අරාබිය කීර්තිමත් හා එක්සත් රාජධානියක් ලෙස ඉදිරියට පැමිණියේය.
සියලුම සෞදි පාලකයින් ඔවුන්ගේ නායකත්වය සඳහා පුළුල් ලෙස ගෞරවාදරයට පාත්‍ර වී ඇති අතර, ඉමාම් මුහම්මද් බින් සවුද් සහ අබ්දුල් අසීස් රජු සෞදි අරාබියේ ශ්‍රේෂ්ඨ ඉස්ලාමීය රාජ්‍යය පිහිටුවීම සහ හැඩගැස්වීම සඳහා ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන භූමිකාවන් සඳහා කැපී පෙනේ.
මෙම අපූර්ව ජාතිය ගොඩනැගුනේ කැපවීම සහ පරිත්‍යාගයේ පදනම මතය. කෙසේ වෙතත්, සෞදි අරාබිය මුස්ලිම් ලෝකයට නායකත්වය දෙන ගෝලීය ආදර්ශයක් බවට පත් කිරීම, මානුෂීය ප්‍රයත්නයන්, මැද පෙරදිග නායකත්වය සහ ආර්ථික වර්ධනය, ආරක්ෂක ප්‍රගතිය, නවෝත්පාදන සහ නවීන තාක්‍ෂණයෙන් ලෝක බලවතුන් සමඟ තරඟ කිරීම සඳහා ලැබුණු ශක්තිය සල්මාන් බින් අබ්දුල් අසීස් අල් සෞද් රජුගේ දූරදර්ශී නායකත්වය හේතු විය.
ශතවර්ෂ තුනකට පෙර ආරම්භ කරන ලද සෞදි අරාබිය සෑම අංශයකින්ම ක්‍රමානුකූලව ඉදිරියට ගොස් ඇති අතර අද ලෝකයේ වඩාත්ම සංවර්ධිත රටක් බවට පත්ව ඇත.
එපමණක් නොව, ප්‍රධාන ගෝලීය තර්ජනයක් වන ත්‍රස්තවාදයට එරෙහිව සටන් කිරීමේදී සෞදි අරාබිය අසමසම ප්‍රගතියක් ලබා ඇත.
දේශසීමා තුළ ත්‍රස්තවාදය සාර්ථකව මුලිනුපුටා දැමීම සහ ත්‍රස්තවාදය තුරන් කිරීමේ ජාත්‍යන්තර ප්‍රයත්නයන්ට සහාය වීමට ඇති කැපවීම සම්බන්ධයෙන් රට ගෞරවයට පාත්‍ර වේ.
මීට අමතරව, සෞදි අරාබිය දූෂණයට එරෙහිව සටන් කිරීමට විශාල අවධානයක් යොමු කරයි. රාජකීය පවුලේ සාමාජිකයන් ඇතුළු තරාතිරම නොබලා, දූෂණයට වැරදිකරුවන් වන ඕනෑම අයෙකු වගකිව යුතු අතර නීතිය ඉදිරියට පමුණුවනු ලැබේ. රට දිගින් දිගටම රියාල් මිලියන ගණනින් නීතිවිරෝධී ලෙස උපයාගත් ධනය රාජසන්තක කර එය රාජ්‍ය සම්පත් වෙත හරවා යවමින් විනිවිදභාවය සහ ආර්ථික ස්ථාවරත්වය ශක්තිමත් කර ඇත.
එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සෞදි අරාබිය සැලකිය යුතු ආර්ථික සාර්ථකත්වයක් අත්කර ගෙන ඇත. දූෂණය බොහෝ විට ජාතීන් දරුණු මූල්‍ය අර්බුදවලට සහ ආර්ථික බංකොලොත්භාවයට පවා ගෙන යයි. කෙසේ වෙතත්, සෞදි අරාබියේ දැඩි දූෂණ විරෝධී පියවරයන් ආර්ථික ස්ථාවරත්වය සහ අඛණ්ඩ වර්ධනය සහතික කිරීම සඳහා තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇත.
මැදපෙරදිග ප්‍රමුඛ දේශපාලන බලවේගයක් ලෙස සෞදි අරාබිය ගෝලීය කටයුතුවලදී ද ප්‍රධාන භූමිකාවක් ඉටු කරයි.
තාක්‍ෂණය සහ නවෝත්පාදන ඇතුළු විවිධ ක්ෂේත්‍ර හරහා රට ලොව පුරා පිළිගැනීමක් ලබා ගනිමින් කැපී පෙනෙන දියුණුවක් ලබා ඇත. අභියෝග රැසකට මුහුණ දී තිබියදීත්, සෞදි අරාබිය නිරන්තරයෙන් බාධක ජයගෙන විවිධ පෙරමුණු ඔස්සේ ඉදිරියට යමින් සිටී.
මෙම පරිවර්තනය පිටුපස ඇති ප්‍රධාන ගාමක බලවේගයක් වන්නේ ඔටුන්න හිමි මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරුගේ දැක්ම 2030 ය. නියෝමි, ද ලයින්, නවීන දිරියා, කිද්දියා, මුකාබ්, අල්උලා, සල්මාන් රජු උද්යානය, මොහොමඩ් බින් සල්මාන් ක්‍රීඩාංගණය, රියාද් ගුවන් තොටුපළ වැනි ප්‍රධාන ව්‍යාපෘති සහ අති නවීන අවි නිෂ්පාදනයේ දියුණුව සෞදි අරාබිය නව තලයකට ගෙන ගොස් ඇත. මෙම මුලපිරීම් ජාතිය නැවත හැඩගස්වා ඇතිවා පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ අභිලාෂය සහ පරිමාණයෙන් ගෝලීය අවධානය ආකර්ෂණය කර ඇත.
වරක් සල්මාන් රජු ප්‍රකාශ කළේ “මගේ මූලික අරමුණ අපේ රට සෑම අංශයකින්ම සාර්ථක සහ පුරෝගාමී ජාතියක් වීමයි. එය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා මම ඔබ සමඟ වැඩ කරන්නෙමි. ” එසේම ඔටුන්න හිමි මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරු මෙසේ පැවසීය, “”එක්ව, අප අපේක්‍ෂා කරන සමෘද්ධිමත් සහ ශක්තිමත් ජාතියක් බවට අපේ රට ගොඩනඟමු, එහි පිරිමි සහ ගැහැණු යන දෙඅංශයේම සහයෝගීතාවය සහ හැකියාවන් සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රයෝජනයට ගනිමු.” මෙම දූරදර්ශී ප්‍රකාශයන් සෞදි අරාබියේ කැපී පෙනෙන ප්‍රගතියට මඟ පෙන්වයි.
මෙම සන්දර්භය තුළ, එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ හිටපු උපදේශක ජරෙඩ් කුෂ්නර්, ඔටුන්න හිමි මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරුට ප්‍රශංසා කළේ, “මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරු දූරදර්ශී නායකයෙකි. ඔහු මැද පෙරදිගට සැලකිය යුතු වෙනසක් ගෙන එනු ඇතැයි මම විශ්වාස කරමි, ඔහු දැනටමත් ලෝකය වඩා හොඳ තැනක් බවට පත් කළ බොහෝ දේ ඉටු කර ඇත” බව පවසමිනි. එසේම, ඔටුන්න හිමි මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරුගේ ප්‍රබල නායකත්වය යටතේ සෞදි අරාබිය විශාල අභිලාෂයන් සාක්ෂාත් කර ගෙන ඇති බව Foreign Affairs සඟරාව සඳහන් කළේය.
එහි ශීඝ්‍ර දියුණුව තිබියදීත්, සෞදි අරාබිය පලස්තීන ප්‍රශ්නය විසඳීමට කැපවී සිටී. පලස්තීන ජනතාවට පුළුල් මානුෂීය ආධාර සහ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සහාය රට අඛණ්ඩව ලබා දෙයි. පලස්තීනුවන් සෞදි අරාබියේ පදිංචි කිරීමට එක්සත් ජනපදය සහ ඊශ්‍රායලය කළ යෝජනාව ඔටුන්න හිමි මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරු තරයේ ප්‍රතික්ෂේප කළේය. ප්‍රබල ප්‍රකාශයක් කරමින් ඔහු මෙසේ ප්‍රකාශ කළේය “පලස්තීන ජනතාව නාමිකයන් නොවේ; ඔවුන් තම දේශයේ නියම වැසියන් ය. ඔවුන් සදහටම එහි සිටිය යුතුය. ඔවුන් පලස්තීනයෙන් නෙරපා හැරීමට අපි කිසිසේත් ඉඩ නොදෙමු”.
මීට අමතරව, සෞදි අරාබිය විවිධ යුද්ධයෙන් විනාශ වූ ජාතීන් තුළ ගැටුම් සමථයකට පත් කිරීමට සහ සාමය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇති අතර කලාපීය සහ ගෝලීය ස්ථාවරත්වයේ ප්‍රමුඛයා ලෙස එහි ස්ථාවරය ශක්තිමත් කර ඇත.
සෞදි අරාබිය 2023 දී ප්‍රමුඛ අරාබි ආර්ථිකය වූ අතර ආර්ථික වර්ධනය අනුව G20ට පමණක් දෙවැනි විය. එය ලෝකයේ බලවත්ම සහ බලගතු ආර්ථිකයන් 10 අතර 9 වන ස්ථානය ද ලබා ගත්තේය. ආරක්ෂක සහ තාක්‍ෂණ ක්‍ෂේත්‍රයේ සෞදි අරාබිය මැදපෙරදිග වඩාත්ම දියුණු ඩ්‍රෝන් නිෂ්පාදකයා බවට පත්ව ඇති අතර එහි මිලිටරි හැකියාවන් වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා වාර්ෂිකව ඩ්‍රෝන යානා 120 ක් නිෂ්පාදනය කරයි.
ලොව පුරා සංචාරකයින් ආකර්ෂණය කර ගනිමින් රටේ සංචාරක අංශය ද කැපී පෙනෙන ප්‍රගතියක් ලබා ඇත. මීට අමතරව, සෞදි අරාබිය එහි ජාත්‍යන්තර බලපෑම තවදුරටත් ශක්තිමත් කරමින් G20 සහ BRICS වැනි ගෝලීය ආර්ථික සංවිධානවල සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.
අල්ලාහ්ගේ කරුණාව, සල්මාන් බින් අබ්දුල් අසීස් රජුගේ සහ ඔටුන්න හිමි මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරුගේ නොසැලෙන කැපවීම සහ සෞදි ජනතාවගේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව තුළින් ජාතිය ගෝලීය පිළිගැනීමක් ලබා ගනිමින් විශිෂ්ට සාර්ථකත්වයක් සහ සංවර්ධනයක් අත්කර ගනිමින් සිටී.
ඔටුන්න හිමි මොහොමඩ් බින් සල්මාන් කුමරු ජාතික හා ජාත්‍යන්තර කටයුතු දෙකෙහිම ප්‍රධාන චරිතයක් ලෙස පවතී. දූරදර්ශී නායකයෙකු ලෙස පුළුල් ලෙස සලකනු ලබන ඔහු අරාබි ඉස්ලාමීය ලෝකයේ ශූරයෙකු ලෙසත් ගෝලීය වේදිකාවේ වඩාත්ම ගෞරවනීය නායකයෙකු ලෙසත් සමරනු ලැබේ.
සෑම ක්ෂේත්‍රයකම කැපී පෙනෙන ප්‍රගතියක් ලබා ඇති රාජ්‍යයක් වන සෞදි අරාබිය ශ්‍රී ලංකාවේ සමීපතම මිත්‍ර රාජ්‍යයකි. දෙරට අතර රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සබඳතාවලට මේ වසරේ වසර 50ක් සපිරේ. මෙම සබඳතා පිහිටුවීමේ සිට සෞදි අරාබිය ප්‍රධාන යටිතල පහසුකම්, සමාජීය සහ ආර්ථික සංවර්ධන ව්‍යාපෘති හරහා ශ්‍රී ලංකාවට නිරන්තරයෙන් සහාය ලබා දී ඇත. කින්නියා පාලම ඉදිකිරීම, කොළඹ ජාතික රෝහලේ උසස් ස්නායු රෝග ඒකකයක් පිහිටුවීම, විශ්වවිද්‍යාලවල යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය, දෘෂ්ඨි ප්‍රතිකාර සඳහා වෛද්‍ය කඳවුරු, සුහදතාවයේ සංකේතයක් ලෙස වාර්ෂිකව රටඉඳි ටොන් ගණනක් බෙදා හැරීම කැපී පෙනෙන දායකත්වයන් වේ.
සෞදි අරාබියේ, අරාබි ලෝකයේ සහ ගෝලීය ප්‍රජාව පෙබරවාරි 22 වන දින සෞදි පදනම් දිනය සමරන විට, අල්-හික්මා පදනම සහ එහි අධ්යක්ෂ මණ්ඩලය, ශ්‍රී ලාංකීය ජනතාව වෙනුවෙන්, ශුද්ධ වූ මුස්ලිම් පල්ලි දෙකේ භාරකරු, සල්මාන් බින් අබ්දුල් අසීස් අල් සෞද් රජුට සහ ඔටුන්න හිමි අල්බින් අබ්දුල් අසීස් අල් සවුද් රජුට සහ අග්‍රාමාත්‍ය සල්මාන් අබ්දුල් අබ්දුල් ඇතුළු සෞදි අරාබියේ ජනතාව සහ ශ්‍රී ලංකාවේ සෞදි තානාපති කාලිඩ් බින් හමුඩ් අල්-කටානි වෙත සිය හෘදයාංගම සුබ පැතුම් පිරිනමයි.
ආෂ්ෂෙයික් එම්.එච්.ෂේහුද්දීන් මදනි (BA Hons)
අධ්යක්ෂ,
අල් හික්මා සුභසාධක සංගමය, කොළඹ
