පිරමීඩය යනු එක් ලක්ෂ්යයකට අභිසාරී වන ලෙසට ඇති, ත්රිකෝණාකාර බාහිර පෘෂ්ඨයන් සහිත ව්යුහයකි. මෙහි මුදුනත උලක් සේය. අතේ ගාණට හදාගත් පිරමීඩයක, උලකින් යමෙකුට ඇනිය හැක්කේය. ඒ නිසා පිරමීඩයක් මඟින් මිනිසෙක් වෙත හානි විය හැක්කේය. ඒ හැරුණු කළ පිරමීඩයක් විසින් මිනිස් වගට හානි කරන්නේ කෙසේද යන්න අප දැන නොසිටියෙමු. දැන් තත්ත්වය සපුරා වෙනස්ය. පිරමීඩ කියූ කල්හි දැන් අපට ඊජිප්තුව නොව, සල්ලි කොල්ලකන කල්ලි පිළිබඳව මතකයට එන්නේය. ඒ තරමට ජාවාරම දරුණුය. කුරුණෑගල ප්රදේශයේ එක්තරා මූල්ය ආයතනයක් තිබුණේය. මේ රටේ සිටින සමහර ගොන් ගස්, සල්ලි සෙවීම සඳහා සෑමවිටම උත්සාහ දරන්නේ වංගු ගසාය. නැතිනම් පහසු මාර්ගයන් සොයා යන්නේය. ඒ ආකාරයේ මනස් සඳහා ආමන්ත්රණය කරන කපටි පුද්ගලයෝ, මූල්ය ආයතන ව්යුහයක් අටවා ගන්නෝය.
මේවා බැංකු නොවේ. අවම තරමේ ග්රාමීය බැංකුවක හැඩය හෝ නැත. බැංකුවක මෙන් දස ගුණයක පොලිය ලබාදෙන බවට කට වචනයෙන් සහ දැන්වීම් මඟින් මේ ආයතන කියා සිටින්නේය. මුදල් තැන්පත් කළ යුත්තේ විශ්වාසයෙන් අගතැන්පත් තැනකය. එහෙමට නමක්, ගමක් දන්නේ නැති, වැඩි පොලිය පමණක් අවධාරණයට ගෙන, මෙවන් ස්ථානයන්හි පෝලිම් පිරී මුදල් තැන්පත් කිරීමට, සමහර අඳබාල ජනයා යන්නාහ.
කුරුණෑගල ආරම්භ කළ මූල්ය ආයතනය ද වැඩේ මවා දුන් හෙයින් හෝ ගා සෙනඟ ඇවිත්, සිය මුදල් වැඩි පොලිය බලා, තැන්පත් කළහ. ජෙඩ්සීස් බිස්නස් ස්කූල් නමින් මේ මූල්ය ආයතනය ආරම්භ කරන ලද්දේ, බැංකු ආදී නම් යෙදීම නෛතික නැති හෙයින් සහ ඒ ආකාරයට ඍජුව ජනයා රැවටීමට නොව, කරවටෙන් අත්දමා සාක්කුවෙන් සල්ලි ගැනීම මොවුන්ගේ බලාපොරොත්තුව වූ බැවිනි. ආයෝජන ව්යාපෘති ආදී සැලසුම් ගණනාවක් ද මේ ගරානාව සඳහා කලඑළි බැස තිබුණි.
මෙම ආයතන මතුපිටින් බැලූ කල්හි සේවය සුහද, වැඩේ කාර්යක්ෂම, ජනයාට කන් දෙන පන්නයේය. තැන්පතුවක් භාර ගත් විට බැංකුව ලබාදෙන්නේ රිසිට් එකකි. මේ ආයතනය ලබාදෙන්නේ උපාධි සහතිකය වැනි එම්බෝස් මුද්රා සහිත, රාමු කරගත හැකි ප්රමාණයේ සහතිකයකි. අප මේ තාක් කල් බැංකු සමඟ සිදු කළේ මොන ගනුදෙනු ද කියා ජනයාට වහා කේන්තියක් උපදින්නේ මෙවන් සිද්ධි දෙක තුනක් දකින විටය. ඒවා කටින් කට ප්රචාරය වන්නේය. ඒ ආකාරයට අවුරුද්දක් පමණ ගත වන විට, වැඩේ පත්තු වෙන්නේ වැලටය.
කුරුණෑගල පිරමීඩ මූල්ය ආයතනයේ තැන්පත්කරුවෝ 2,500ක් පමණ මුදල් තැබූහ. වැඩේ නැඟලා යන්නේ මේ ආකාරයෙන් තැන්පත් කරන ලද මුදලින් නගරයේ මහල් නිවාස සංකීර්ණයක් ඉදිකිරීම, ප්රදේශයේ විශාල ඉඩම් දෙකක් මිල දී ගැනීම ආදියෙන් සිය ආයෝජන පලදරන බව ජනයාට පෙනී යෑම නිසාය. ඔහොම පෙනී ගොස් ටික දිනක් ගතවෙන විට, ආයෝජන භාරගත් සමාගමේ පුද්ගලයා නොපෙනී ගියේය.
තමන් කළ මෝඩකම් පැත්තක දමා, ආණ්ඩුවට සහ මහ බැංකුවට ජනයා බනින්නට පටන් ගන්නේ මේ සමඟය. පරීක්ෂණ සිදු කිරීමෙන් අනතුරුව, වංචා කළ මුදල රුපියල් කෝටි දාහකට අධික බව පොලිසිය සොයා ගත්තේය.
ආගිය අතක් නැතිව හුන් මේ ආයෝජන භාරගත් තැනැත්තා හෙවත් පිරමීඩ ජාවාරම්කරු ඊයේ කටුනායකින් මෙරටට ගොඩ බසිද්දී අත්අඩංගුවට පත්විය. ඔහුගේ භාර්යාව ද මාංචු දමා දැන් රැගෙන ගොස් ඇත.
මේ එක් උදාහරණයක් හෙයින්, දුක් මහන්සියෙන් හරි හම්බු කරගත් දෑ වතුරේ නොදමන ලෙස මේ තීරුව ජනයාගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේය.