‘පෘථිවියෙන් ඔබ්බට ලෝකය’ යන තේමාව යටතේ මේ දිනවල සංචාරක සංවිධානයක් සිය ප්‍රචාරක යුද්ධය දියත් කර ඇත්තේය. එය විස්තර කර ඇත්තේ ‘සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය හරහා යන ගමනකට අප හා එක්වන්න’ කියාය. මේ සඳහාම සුවිශේෂ වූ පාස්පෝට් වර්ගයක් ද දැන් නිමව ඇත්තේය. එහෙම ලෝකයක අප තවම, බත්තරමුල්ල ආගමන විගමන කාර්යාලය වටේ රවුම් කැරකෙන තරමේ පෝලිම් හි ලගින්නේය.
ගමන් බලපත්‍රයේ අර්බුදයේ මුල, මැද, අග සොයාගැනීමට වඩා අහස් ගව්ව සඳහා යෑම පහසු හෙයින් ඒ වැඩේට මේ තීරුව අත නොතබන්නේය. එසේ වුවත් මෙතැන් පටන් කතාව කුමක්දැයි ජනීජනයා තේරුම්ගත යුත්තේය. මේ තරමට පාස්පෝට් අවශ්‍ය වන්නේ ඇයිදැයි යන්න ද ප්‍රශ්නයකි. පාස්පෝට් ඔය තරමට ගන්නේ සියල්ලෝම එකවර විදේශගත වීමට නොවේ. ඔය ආකාරයට රට යනවා නම් මේ රටේ ගම් බිම් එහෙම පිටින්ම පාළුවට ගොස් තිබිය යුත්තේය. ට්‍රයි එකක් දීම සඳහා පාස්පෝට් අවශ්‍ය බව ඇත්තය. එතෙර බලා ගොස් රැකීරක්ෂා කිරීමේ සිහිනය මානව අයිතියකි. එවන් ශ්‍රී ලාංකිකයෝ එවන මුදල් මේ රටේ ජාතික ආදායමේ ලොකු පංගුවක් හෙයින් එය බාල්දු කළ යුත්තේ ද නැත. එහෙත් අවශ්‍යතාව ඉක්මවා මේ ආකාරයට පාස්පෝට් පෝලිමේ ලැගීම, ප්‍රශ්නය තවත් තීව්‍ර කරනවා විනා විසඳුමක් සඳහා පාර කපන්නේ නැත.
අර්බුදය ඇතිවූයේ වගකීම් විරහිත ආකාරයට තැනක දෙකක ක්‍රියාකිරීම නිසා විය හැකිය. එය ද මේ ආණ්ඩුව ඇති කරන ලද්දක් නොවේ. පෝලිම් නිමා කිරීම වනාහි ඇතිකිරීම තරම් පහසු කාර්යයක් නොවන හෙයින් පාස්පෝට් පෝලිම සඳහා ද එය පොදුභාවයක් දක්වන්නේය. ඔය ආකාරයට පාස්පෝට් පෝලිම දික්වන විට, ඒ පසු පස්සේ දෙයාකාරයකට අසහනය තර වන්නේය. එකක් රස්තියාදුවය. නමට ‘වන් ඩේ’ වුවද දවස් තුනක් ගතවෙද්දී පවා ගමන් බලපත්‍රයක් ලබා ගත නොහැකි හෙයින් එතැන අසහනයය. බත්තරමුල්ලේ සහ ප්‍රාදේශීය කාර්යාල වටේ සිටින කඩහිමියන් වෙත මේ පෝලිම වෙළෙඳපොළක් වන්නේ නමුදු, පාස්පෝට් ගන්නට එන මිනිහා, රස්තියාදුවේ ඉවසීමේ සීමාව පැන දොස් තබන්නේ වටේටමය.
අනික ජාවාරමය. අද මොන පක්ෂයේ ස්ටිකර් අලවාගෙන සිටියේ වුවද එදා තෙල් පෝලිමේ වාසිය ගත්තේ සමහර ත්‍රිරෝද මල්ලිලාය. ඒවා පොඩි බවුසර් මෙන් තෙල් ගබඩා කරගෙන, වැඩි මිලට වටේ බෙදුවේය. යමක් සීමාසහිත වන විට, ඔය ආකාරයට පිටවානෙන් බඩු එළියට ගෙන විකුණන කල්ලියක් සිටින්නේය.
පාස්පෝට් පෝලිම දකින සඳ එවැනි ජාවාරම්කාර මනස්, ඒ පැත්තට කටුව කරකවන්නේය. ඔවුහු බ්‍රෝකර් ජවනිකා රඟපාන විට, ඉක්මන නිසාම එයට හසුවෙන පිරිසක් වෙති.
විදේශ ගමන් බලපත්‍රය ඩිජිටල් කිරීම ආණ්ඩුවේ අභිප්‍රාය හෙයින් මේ ආදී කරදර මධ්‍යයේ වුවද අලුත් වැඩේ ද කළ යුත්තේය. පාස්පෝට් ප්‍රමාදය පිළිබඳ ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහගෙන් විමසන ලද්දේ ‘ඕනෑම දෙයක් මගෙන් අසන්න’ නම් විශේෂ වැඩසටහනේදීය. ඒ සඳහා පිළිතුර සරලය. ජනාධිපතිවරයා රජය වෙනුවෙන් පළමුව සමාව අයැද සිටියේය. මහජනතාව මේ සම්බන්ධයෙන් දුෂ්කරතා රැසකට මුහුණ දෙන බව ඊළඟට ජනාධිපතිවරයා පිළිගත්තේය. විදේශ ගමන් බලපත්‍ර ක්‍රමය ඩිජිටල්කරණය කිරීමට රජය කැපවී සිටින බව ද, මේ පෝලිම සඳහා ඉක්මන් ප්‍රතිකර්මයක් යොදන බව ද හෙතෙම ඊළඟට සහතික කළේය.
පෙරේදා මේ ප්‍රශ්නය පාර්ලිමේන්තුවේදී මතුවූ විට ඒ සඳහා ඇමැති සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත පිළිතුරු බඳින ලද්දේය. ගෑස් සහ පෙට්‍රල් පෝලිම් නතර කිරීම සඳහා ආණ්ඩුව කටයුතු කළ පරිදිම අලුත් පාස්පෝට් ලක්ෂ හතහමාරක් පමණ කඩිනමින් මුද්‍රණය කර මසක් තුළ වැඩේ ක්ලෝස් කරන බව ඔහුගේ පිළිතුර විය.
ඊ පාස්පෝට් ක්‍රමය හඳුන්වා දීමට ගිය අතරේ ඇතිවූ තාක්ෂණික ගැටලුව මේ පෝලිමේ මුල බව මේ කතාවේ ආරම්භයේ කියැවිණි. ඊ පාස්පෝට් නොවන පාස්පෝට් ප්‍රමාණවත් සංචිතයක් නැතිවීම පෝලිම නිර්මාණය වීමේ හේතුව හෙයින් අලුත් පාස්පෝට් ලක්ෂ හතහමාරක් කඩිනමින් මුද්‍රණය කර මාසයක් ඇතුළත පෝලිම් යුගය නිමා කරන බව සභානායකවරයාගේ ප්‍රකාශය විය.
මේ දිනවල දිනකට ලබාදිය හැක්කේ පාස්පෝට් දාහක් පමණය. පෝලිමේ ඇත්ත කතාව එයය. නව ආරක්ෂක උපාංගයන්ගෙන් සමන්විත විදෙස් ගමන් බලපත්‍ර ලක්ෂ පනහක් ඇණවුම් කර කඩිනමින් මෙරටට ගෙන්වා ගැනීමට රජය කටයුතු යොදා අවසන්ය.
ලබන 15 වැනිදා වන විට ගමන් බලපත්‍ර පනස්දාහක් මෙරටට ලැබෙන හෙයින් තදබදය සඳහා දැනෙන විසඳුමක් ලැබෙනු ඇති බවට ආගමන විගමන දෙපාර්තමේන්තුව කියා ඇත්තේය.
ඇත්ත තත්ත්වය මෙය නම් ඒ සඳහා නියමිත කාලයක් ලබා දී ඉවසගෙන සිටීම කළ යුත්තේය. ජනයාගේ අවශ්‍යතාව සඳහා ප්‍රමාදය අවුලක් බව ඇත්තය. එසේ වූවා කියා එක්සයිස් පොත් කඩෙන් ඕඩර් කර, පින්තූරයක් අලවා පාස්පෝට් එකක් ලෙස ලබා දිය නොහැකි හෙයින් වැඩේ කෙරෙන තුරු රැඳී සිටිනා ලෙස ජනයාගෙන් මේ තීරුව ඉල්ලා සිටින්නේය.
ප්‍රමාදය ඇති කළේ කවුද? එය පිටුපස ඇති රහස කුමක්ද? යන්න මේ අලකලංචිය නිමවාලීමෙන් පසු ආණ්ඩු පාර්ශ්වයෙන් සොයා දිය යුත්තේය. නිලධාරීන්ගේ වගවීමේ ප්‍රශ්න ඇත්තේ නම් ඒ සඳහා සුදුසු ක්‍රියාමාර්ග ගත යුත්තේය. දැන් විසඳුම පෙනෙන මානයට ඇවිත් තිබෙන හෙයින් මේ දවස් කිහිපයේ අනවශ්‍ය තදබදයක් ඇති නොවන පරිදි වැඩේ මැනේජ් කර ගැනීම අපගේ පැත්තේ යුතුකමය.
