හොර පාරෙන් මුහුදෙන් බඩු ගෙන ඒම වෙනුවට දැන් හෙරොයින් එන්නේ තැපෑලෙනි. එක්කෝ කුරියර් සර්විස් මඟිනි. ඒ කියන්නේ රටටම දැන් ‘වදින්නේ තැපෑලෙන්ය’.
1898 දී ජර්මානු සමාගමක් හෙරොයින් මාකට් එකට දමන්නේ, බෙහෙතක් ලෙසය. ක්ෂය රෝගයට ප්‍රතිකාරයක් ලෙස පමණක් නොව, මොර්ෆීන් ඇබ්බැහියට ද හෙරොයින් බෙහෙතක් විය. මොර්ෆීන් යනු ප්‍රබල වේදනා නාශකයකි. ශල්‍යකර්මයේදී වේදනාවට මොර්ෆීන් විද්ද පසු ‘වැඩේ සාර්ථක වී’ ලෙඩා ගෙදර යන්නේය. රෙස්ට් කළ යුතු කාලයේදී අර ඉන්ජෙක්ෂන් එකේ ත්‍රිල් එක, ලෙඩාගේ මතකයට එන්නේය. ලෙඩේ සනීප වී උදේ වැඩට යන ගමන්, ඒ යකා යළි රෝහල බලා ගොස් සේවකයෙක්ගේ අතට කීයක් හරි ලබා දී මොර්ෆීන් පාරක් විද ගන්නේය. වැඩ ඇරී එන ගමන් රෝහලට ගොස් තවත් වඩියක් විද ගන්නේය. එහෙම වූ පසු එය ඇබ්බැහිකාරකයක් ලෙස සලකා වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක ආකාරයෙන් බැහැර කරන්නේය. මේ සඳහා ආ ප්‍රතිකාරය වූයේ හෙරොයින්ය. ඒ ‘බඩුව’ ඊට වඩා වදින්නේය. ඇබ්බැහි නොවන රසායනයක් ලෙස සැලකූ හෙරොයින්, වැඩිකල් නොයාම මොර්ෆීන් පරාද කර ඉදිරියට පැමිණියේය.
අසූව දශකයෙන් පසු, පළිඟු මැණිකේහි සූරසේන ගමේ එනවා සේ, ගමට අලුත් අලුත් පැෂන් ආවේය. ඉන් එකක් වූයේ හෙරොයින්ය. මත්ද්‍රව්‍ය වරක් දෙවරක් ගත් පමණින් ඒ සඳහා ඇබ්බැහි වන්නේ නැත. අඛණ්ඩ සැපයුමක් සහතික වන්නේ ද එයින් මිදෙනවා වෙනුවට ඒ මත්තේ ජීවන සෙක්කුව කරකැවීමට ඇබ්බැහිකාරයා පටන් ගන්නේය. මේ තුළ සරු වෙළෙඳ පොළක් මැවෙන්නේය. එය පවත්වාගෙන යෑම සඳහා වූ උප සංස්කෘතියක් ද ඇති වන්නේය.
රැප් ගායක හුස්කිගේ ප්‍රසංගයක් අවලංගු කළ රුසියන් රජය, හුස්කි දවස් දොළහකට හිරේ ද දැම්මේය. හිරේ යන තරමට රුසියාව රැප් කෙරෙහි වෛරයක් ඇති කර ගත්තේ මත්ද්‍රවය සඳහා උප සංස්කෘතික ප්‍රවේශයක් රැප් සංගීතය සපයන නිසාය. හුස්කිගේ ප්‍රසංග අවලංගු කිරීමෙන් පසු රැප් සංගීතය තහනම් කළ යුතු නැති නමුත් සීමා පැනවිය යුතු යැයි රුසියානු ජනාධිපති පුටින් පවසා සිටියේය. මත්ද්‍රව්‍ය ප්‍රචාරණයට සහ භාවිතයට රැප් සංගීතය උඩ ගෙඩි දෙන්නේ බැවින් එවන් ‘වේදිකා’ සඳහා ද මත්ද්‍රව්‍ය අල්ලන අතරේ අප පහර ගැසිය යුත්තේය.
එකෙක් කියන්නේ ගංජා නීතිගත කළ යුතු බවය. තව එකෙක් බාර් ලයිසන් වැඩි කළ යුතු බව කියයි. මේ රටේ ගහක් කොළක් වවාගෙන, අල බතල ටිකක් හිටවන්නට දිරි දෙන එකෙක් නැත්තේය. ඉන්න හැම එකාම සත්තු සේ මිනිස්සු පත් කරනා මතටම, කඩේ යන්නාහ.
පෙරේදා පාකිස්තානයේ ලාහෝර් නුවර සිට පාර්සල් 08ක් ලංකාවට ආවේය. ඕඩරයේ තිබුණේ ටවල් හෙවත් තුවාය. ඇතුළේ තිබුණේ කෝටි 27ක හෙරොයින්ය. රේගු මත්ද්‍රව්‍ය පාලන අංශයේ සහ ගුවන් භාණ්ඩ පර්යන්තයේ සේවයේ නිරත රේගු නිලධාරීහු මේ බඩු තොගය අල්ලා ගත්හ.
නිට්ටඹුව, තිහාරිය ප්‍රදේශයේ භාණ්ඩ ආනයන සමාගමක් නමට බඩු එවා තිබුණි. භාණ්ඩ තොගය නිදහස් කර ගෙන යාමට කොළඹ – 05 ප්‍රදේශයේ පදිංචි, 43 හැවිරිදි පුද්ගලයෙක් කටුනායක ගුවන්තොටුපොළ භාණ්ඩ පර්යන්තය වෙත පැමිණියේය. ඔහු ඉදිරියේ පාර්සලය ඕපන් කළේය. බඩු මාට්ටුය.
සැමන් ටින් සේ, මර්ජුවානා සහ කොකේන්, ආහාර ටින් ලෙස පුද්ගලික බඩු ගෙන්වන තැනකට එන්නේය. ඕවාට කියන්නේ ‘රට ඉඳන් බඩු එවන තැන්’ කියාය. රේගු නිලධාරීන් මේ ටින් තොගයේ බඩු ඇති වග දැනගෙන ඒවා අත්අඩංගුවට ගත්තේය. සහකාර රේගු අධිකාරිවරයෙක්, මේ බඩු ටික එළියට ගැනීමට ට්‍රයි එකක් දුන්නේය. දැන් බඩුත් සමඟ ඒ යකා ද ඇතුළේය. කෝටි හයකට අධික මත්ද්‍රව්‍ය තොගයේ, කොකේන් ග්‍රෑම් 511ක් සහ මර්ජුවානා ග්‍රෑම් 5161ක් අඩංගු වී තිබුණි.
මධ්‍යම තැපැල් හුවමාරුව ළඟ, මේ ළඟදී වෙඩි පත්තු වන්නේ ද පාර්සල් තැපෑලෙන් කුඩු ආ නිසාය. මත්ද්‍රව්‍ය මර්දනය සඳහා ඇත්තේ එකම බෙහෙතකි. ඒ ආරක්ෂක අංශ සඳහා, ඒ උදෙසා උපරිම බලය සහ වගකීම ලබා දීමය. කාලසීමා සකස් කර එහෙම වැඩක් දුන්නේ නම් ඔය ටැබා ආදී සියල්ල මේ පැත්ත පළාතේ එන්නේ නැත. එහෙම ප්ලෑනක් කටින් මිස ක්‍රියාවෙන් තවම කෙරී නැති හෙයින් අපට ඇත්තේ තම තම හැකි පමණින් මේ අවුලට පහරදීමය.
ගෙදර පොඩි එකා ගැන අවදියෙන් මවුපියන් සිටිය යුත්තේය. ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරයෙක් වෙත සිටියේ දුව හා පුතා පමණය. පුතා මතට හුරු වී ඇතැයි ගෙදර දැනගන්නා විට ඔහු ‘තෝන්තුකාරයෙක්’ බවට පත්ව හමාරය. තාත්තා කෙනෙක් වෙත පුතෙක් පේන්නේ තමන්ගේ ජීවිතය සමඟය. තමන්ගේම සේයාව වන් පුතා මෙහෙම අවුලකට වැටුණු පසු ප්‍රාදේශීය ලේකම් වෙත තිබූ විසඳුම වූයේ ගේ මැද්දේ එල්ලී මියයෑමය. එහෙම මියනොයා, උදේ හවා ඉපදි ඉපදී මැරි මැරී යන පවුල් ගණනාවක් මේ රටේ ඇත. ඒ නිසා පවුලෙන් අපි වැඩේට තිත තබමු. බෝතලයේ සිට සියලු මතෙන් ඈත්වීමට පවුලක් කටයුතු කරයි නම් ඒ නි‍ෙවසට ‘අනික් බඩු’ එන්නේ නැත. සොබාදහම එයය. ඒ නිසා ‘අර මත නරකයි. මේ මත හොඳයි’ යන වැරදි මත මත්තේ අප සිට ගත යුත්තේ නැත. දැන් පැමිණ ඇත්තේ ගෙදර සිට වැඩ පටන් ගැනීමය. හැම එකාටම ගෙදරක්, පවුලක් ඇති බැවින් පවුලෙන් වැඩේ පටන් ගත්තා කියන්නේ මුහුදෙන්, තැපෑලෙන් ‘බඩු’ ආවා කියා අප සැලිය යුත්තේ නැත.
