ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ මානව ශාස්ත්‍ර හා සමාජීය විද්‍යා පීඨය මඟින් සංවිධානය කරනු ලබන විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානය මෙම වසරේදී පවත්වනු ලබන්නේ 14 වැනි වරටයි. ශ්‍රී ලාංකේය විශ්වවිද්‍යාලයක් මඟින් පවත්වනු ලබන ප්‍රථම සහ එකම සම්මාන ප්‍රදානය වන මෙය කාරණා කිහිපයක් පාදක කොට ගනිමින් අනෙකුත් සම්මාන ප්‍රදානෝත්සව අතුරින් සුවිශේෂ වෙයි. 
ආරම්භයේ සිට සිංහල හා ජන සන්නිවේදන අධ්‍යයන අංශය මඟින් සංවිධානය කරන්නට යෙදුණු විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානය, පසුගිය වසරේ සිට පුළුල් ප්‍රවේශයක් යටතේ මානව ශාස්ත්‍ර හා සමාජීය විද්‍යා පීඨය මඟින් සංවිධානය කරනු ලබයි. ඒ ඔස්සේ ක්‍රියාත්මක වන නව වැඩපිළිවෙළ යටතේ ග්‍රන්ථ කර්තෘවරුන් සහ ප්‍රකාශන ආයතන සමඟ අත්වැල් බැඳ ගනිමින් සිදු කරන මෙකී කර්තව්‍යය සඳහා ඔවුන්ගෙන් ලැබෙන දායකත්වය සුළුපටු නොවේ.
සම්මාන ප්‍රදානෝත්සවය පැවැත්වෙන වසරට පූර්ව වසරේදී ප්‍රකාශයට පත් වන නවකතා, කෙටිකතා සංග්‍රහ, තීරු ලිපි සංග්‍රහ, ගේය කාව්‍ය සංග්‍රහ, පද්‍ය කාව්‍ය සංග්‍රහ සහ ශාස්ත්‍රීය කෘති (මානව ශාස්ත්‍ර හා සමාජීය විද්‍යා විෂය ක්ෂේත්‍රවලට අදාළව) යනාදී සාහිත්‍ය ප්‍රවර්ගවලට අයත් කෘති විශාල සංඛ්‍යාවක් සෑම වසරකදීම විශ්වවිද්‍යාලය වෙත ලැබේ. මෙම කෘති අදාළ ප්‍රකාශන ආයතන හෝ කර්තෘවරුන් පෞද්ගලිකව විශ්වවිද්‍යාලය වෙත ගෙනැවිත් භාර දීම සිදු වේ. ඇතැම් කතුවරුන් සිය කෘති විශ්වවිද්‍යාලය වෙත ලබා දෙනුයේ කිසිදු මූල්‍යමය අපේක්ෂාවකින් තොරවය. ඒ හැරුණු කොට වසර ගණනාවක් පුරා අප විශ්වවිද්‍යාලය සමඟ සුහදව කටයුතු කරන මෙරට බොහෝ ප්‍රකාශන ආයතන සිය ප්‍රකාශන, පරිත්‍යාග වශයෙන් හෝ අවම වට්ටම් සහිතව ලබා දීම ද මෙහිදී සුවිශේෂ වේ. ඒ අනුව මෙම ප්‍රකාශන ආයතන සඳහා වන අභිප්‍රේරණයක් වශයෙන් පසුගිය වසරේ සිට සන්නාම ප්‍රදානයක් ද සිදු වන අතර, මෙවර එහි රන් සන්නාමයෙන් පිදුම් ලැබුවේ, සම්මාන ප්‍රදානය සඳහා සිය ආයතනය මඟින් ප්‍රකාශිත කෘති සියල්ල නොමිලේ පරිත්‍යාග කළ සරසවි ප්‍රකාශන ආයතනයයි.
මෙලෙස අප වෙත ලබා දෙන සාහිත්‍ය කෘති විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානයෙන් අනතුරුව ශිෂ්‍ය පරිශීලනය සඳහා පුස්තකාලය වෙත මුදා හරිනු ලැබේ. ඒ අනුව මානව ශාස්ත්‍ර හා සමාජීය විද්‍යා පීඨයට පමණක් නොව අප විශ්වවිද්‍යාලයේ සෑම පීඨයකම සාහිත්‍ය පරිශීලනයෙහි ප්‍රිය කරන්නා වූ විද්‍යාර්ථින්ට, අධ්‍යයන හා අනධ්‍යයන කාර්ය මණ්ඩලයට මෙන්ම පශ්චාද් උපාධි අපේක්ෂකයන් හට එම කෘති පරිහරණය කිරීමට අවකාශ සැලසෙයි. එහිලා සෑම වසරකදී ම සිදු වන මෙම කාර්යය ඔස්සේ මෙරට සාහිත්‍යකරණයේ නව ප්‍රවණතා පිළිබඳ අඛණ්ඩ අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට පරිශීලකයන් හට අවකාශ සැලසෙන අතර, ඒ ඔස්සේ ඔවුන් නව පර්යේෂණ මානයන් වෙත යොමු වීම ද සිදු වේ.
විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානයේ පවතින අනෙක් සුවිශේෂතාව වන්නේ එහි සියලු විනිශ්චය කටයුතු මානව ශාස්ත්‍ර හා සමාජීය විද්‍යා පීඨයේ ආචාර්යවරුන්ගේ දායකත්වයෙන් සිදු වීමයි. ප්‍රශස්ත වූ විනිවිදභාවයකින් සහ විධිමත් ක්‍රමවේද භාවිතයෙන් සිදු වන මෙම කාර්යය ඔස්සේ යට කී සාහිත්‍යාංශවල කාලීනව සිදු වන ප්‍රවණතා සහ විවිධතා, විනිශ්චයේ යෙදෙන ආචාර්යවරුන් මඟින් විද්‍යාර්ථීන්ට ප්‍රේෂණය වන අතර, එය නව දැනුම් ගවේෂණයෙහි යෙදෙන්නවුන් සඳහා වන පන්නරයකි. එසේම සෑම වසරකදීම ඒ ඒ තරග අංශයේ ජයග්‍රාහී කෘති, විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මානය සඳහා සුදුසු වීමට හේතු දැක්වීමක් ප්‍රධාන විනිශ්චයකරු විසින් සම්මාන උලෙළේදී සිදු කරනු ලබන අතර, එකී හේතු දැක්වීමෙහි සාරාංශයක් විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානයට අදාළ විශ්වවිද්‍යාල වෙබ් අඩවියෙන් ඕනෑම පරිශීලකයෙකු හට ලබා ගත හැකිය. එය ද නව පර්යේෂකයන් සඳහා හිමි වන තවත් ප්‍රතිලාභයක් ලෙස පෙන්වා දිය හැකි වේ. ඒ අනුව මෙවර සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානයෙහි ද විනිශ්චය කටයුතු සඳහා ආචාර්ය මණ්ඩලයේ විශාල පිරිසකගේ සක්‍රිය දායකත්වය ලැබී ඇති අතර, සිය කාර්යබහුල වෘත්තීය කටයුතු මධ්‍යයේ වුවද, ඔවුන් ලබා දුන් සහයෝගය මෙහිලා ස්තුතිපූර්වකව සඳහන් කළ යුතු වේ.
විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානය මගින් මෙරට සාහිත්‍යකරුවන්ට ලබාදෙන ඇගයීම අතිශය සුවිශේෂ වූවකි. ලැබී ඇති කෘති ප්‍රමාණයට අනුව තරග වට කිහිපයක් යටතේ සිදු වන විධිමත් විනිශ්චයකින් අනතුරුව ජයග්‍රාහී කතුවරයා බවට පත් වන සාහිත්‍යකරුවාට සමාජයෙන් හිමි වන්නේ මහත් පිළිගැනීමකි. එකී පිළිගැනීම මගින් බොහෝ කතුවරුන් නිර්මාණ කාර්යය කෙරෙහි වඩාත් පෙලඹවීමකින් කටයුතු කරන අතර, අංකුර සාහිත්‍යකරුවන් ද මේ ඔස්සේ සිය සාහිත්‍ය කටයුතු සඳහා නව පන්නරයක් ලබා ගනී. ඒ අනුව බලන කල්හි විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානය වූකලී වර්තමාන මෙන්ම අනාගත ලාංකේය සාහිත්‍ය කාර්යයෙහි පැවැත්ම උදෙසා වන ආයෝජනයකි. පහළ වූ, නොවූ සාහිත්‍යකරුවන්ගේ අභිවෘද්ධිය සඳහාම නිර්මිත තෝතැන්නකි. විද්‍යෝදය විශ්වවිද්‍යාලයෙහි ආදිකර්තෘන් වහන්සේලා වන හික්කඩුවේ ශ්‍රී සුමංගල නාහිමියන්ගේ සහ වැලිවිටියේ ශ්‍රී සෝරත නාහිමියන්ගේ දැක්ම පෙරදැරිව ක්‍රියාත්මක වන්නා වූ දහස් සංඛ්‍යාත සාහිත්‍යකරුවන් උදෙසා වන සමාජ සත්කාරයකි.
වසර ගණනක් පුරා සාම්ප්‍රදායිකව පවත්වාගෙන ආ පිළිවෙත අනුව මෙවරත් සාහිත්‍ය මාසයේ පළමු වැනි දින එනම් අද දින පැවැත්වෙන විද්‍යෝදය සාහිත්‍ය සම්මාන ප්‍රදානය සඳහා නිර්මාණකරණයේ නියැළෙන සියලු සාහිත්‍යකරුවන්හටත්, සාහිත්‍යකාමී පාඨක, විචාරක සැමටත් සවස 3.00ට ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයීය ශ්‍රී සුමංගල සභාසදයට පැමිණෙන ලෙස ගෞරවයෙන් ආරාධනා කරමි.
